Mijn verhaal over angst, passie en diversiteit in organisaties
Bewustwording
Berlijn
Samenwerking
Angst
KMA
Marinier
Diversiteit
Leiband
Bewustwording
Dat is ook de reden dat ik de onderneming ‘Leiderschap is core business’ heb opgestart. Ik wil door middel van kick offs, presentaties en lezingen meer bewustwording realiseren. De mensen bewust maken dat ze meer kunnen dan wat ze zelf voor mogelijk houden. Maar dat ze door opvoeding, school, werkomgeving en ervaring bang zijn om uit deze comfortzone te stappen. Om dit te doen is namelijk moed voor nodig! Daar wil ik mijn bijdrage in leveren en ik krijg energie om mensen te zien groeien.
Ik geloof sterk in organisaties waarin de talenten en de kracht van de medewerkers worden benut en ook worden uitgedaagd.
Ik wil alle Berlijnse Muren Neerhalen
Op 11 augustus 2011 kreeg ik inzicht door een herdenking in Berlijn dat het 50 jaar geleden was dat er door de DDR werd begonnen met de bouw van de Berlijnse muur. Per toeval hoorde ik op die zaterdagmiddag een toespraak van de Duitse president Wulff. Hij gaf aan dat de toenmalige Stasi (veiligheidsdienst van de DDR) daders waren maar tegelijk ook slachtoffer waren. Die uitspraak deed me denken aan Nelson Mandela dat hij na 5 jaar gevangenschap op Robbeneiland zijn bewakers vergaf omdat zij er ook niets aan konden doen wat ze deden en ook maar slachtoffer waren van het systeem. Dat bracht me weer bij defensie omdat bij defensie en in feite bij elke organisatie een dader/slachtoffer rol ontstaat. Er gebeurt wat en er is iemand die zich als dader opstelt en gelijk is er ook iemand die zich als slachtoffer gedraagt. Dit patroon is bijna niet te doorbreken. Dit patroon is bij diverse organisaties aanwezig omdat dit gewoon aan de mens zit gepakt, lijkt het. Dus om dat systemische te doorbreken is alleen persoonlijk leiderschap tegen bestand. Jezelf durven te zijn ongeacht de reactie van de groep, staan voor waar jij voor staat! Dat is niet tegen iets, maar gewoon waar jij vanuit jouw integriteit in geloofd en achter staat.
Passie voor samenwerking
Dit heeft ook met een mate van tolerantie te maken. Zo heeft Amy Chua hoogleraar op internationaal recht bij de Yale universiteit (USA) een onderzoek gedaan naar zoals zij dit noemt ’Hyperpowers’. Dit zijn grootmachten die oppermachtig waren in zowel economisch als op defensie gebied. Amy Chua is gedurende de geschiedenis gekomen op 7 ‘hyperpowers’ waarbij Nederland met het VOC tijdperk (1625 – 1675) er één van was. Amy Chua heeft onderzocht wat nu de ‘clue’ (lijm) was die maakte dat dergelijke naties zo oppermachtig waren. De ‘clue’ was tolerantie; ervoor zorgen dat minderheidsgroepen hun autonomie konden bewaren in het grotere geheel. Voor mij heeft tolerantie ook te maken met diversiteit en de kunst om met diverse achtergronden en culturen om te gaan. Ik ben ervan overtuigd dat we veel te veel aan het polariseren zijn en daardoor kansen en samenwerkingen laten liggen. Dit is zowel tussen volkeren en landen alsook in organisaties waarbij geen gebruik wordt gemaakt van ‘anders’ denkende medewerkers. De organisatie cultuur wordt in stand gehouden en in feite is er sprake van polariseren om de bestaande structuur en cultuur in stand te houden. De kracht van samenwerken met verschillende achtergronden en daar verbinding mee maken is juist de kracht voor de organisaties van de toekomt. Niet kijken naar verschillen, maar kijken wat ons verbind. Uiteindelijk heeft ieder mens dezelfde basisbehoeften en kan het toch niet zo zijn dat we elkaar daarin bestrijden? Of zoals Stephan Covey dit zegt: ‘eerst begrijpen om dan begrepen te worden’.
Angst voor de gevolgen
Uit mijn onderzoek is ook duidelijk geworden dat 80 % van de medewerkers in organisaties angst hebben om dingen te doen die noodzakelijk zijn. Dialoog en praten over waar het over zou moeten gaan is uit den boze en schijngedrag lijkt sprake van te zijn. In organisaties waar open communicatie wordt gebezigd kan men werken aan het versterken van de organisatie van de toekomst. De vraag blijft natuurlijk; waarom doen we dat dan niet?
Koninklijke Militaire Academie (KMA)
Tijdens mijn onderzoek heeft een KMA student mij vrijwillig geholpen met diverse gegevens te verwerken en ook om van gedachten te wisselen. Een van zijn mailtjes wil ik u niet onthouden: “Ik heb net nogmaals de samenvatting doorgelezen en blijf er bij dat ik deze erg sterk vind. Ik heb hier op de kamer (red: KMA) met enkele medecursisten de samenvatting voorzichtig getoetst. De regels die ik voorlas werden met volle overgave beaamd en me enige vorm van opluchting beluisterd. Opluchting in de zin van; eindelijk iemand die het durft te zeggen. Of dit nu ook de mensen zijn die op dit moment vooraan staan om een verandering teweeg te brengen denk ik niet. Ik denk wel dat ook in deze club mensen die afkeer hebben van bureaucratie en de huidige opleidingsvormen.”
Marinier
Mijn besef wordt steeds sterker dat je alleen jezelf kan veranderen en anderen alleen maar kan inspireren of inzicht geven, met name dat het EGO wel wat minder kan en het gaat om wie je nu werkelijk bent en niet om wie je denkt te willen zijn, terwijl je dit niet bent. Tijdens mijn dissertation (verdediging) voor mijn onderzoek naar persoonlijk leiderschap werd ik door mijn begeleidster vergeleken met Odysseus, of dat een compliment is weet ik eigenlijk niet.
Een Marinier die tijdens mijn dissertation ook in de zaal aanwezig was vergeleek me met Spinoza omdat hij veel vergelijkingen zag met mijn baanbrekend werk en de gedachten van deze filosoof. “Tijdens de Viva Voce had ik echt het gevoel dat de geschiedenis zich herhaalde. De gevestigde orde (een militair is er om te vechten!), de wetenschappers en iemand die met een fantastische analyse komt van wat er allemaal niet goed is en waarmee menig militair zich kan vereenzelvigen. De analyse wordt zelfs gevolgd door een voorstel voor verbetering. Maar ook nu heb ik het gevoel dat de gevestigde orde dit maar moeilijk zal kunnen accepteren. Ik hoop echter voor jou dat je niet zo lang op de waardering hoeft te wachten dan onze grootste filosoof. Veel succes er verder mee.”
Diversiteit
Ik ben ervan overtuigd dat diversiteit, tolerantie en samenwerking de Haarlemmer olie is voor de toekomst. Dat mensen die in staat zijn om bruggen te bouwen tussen de verschillende gevestigde ordes de wereld gaan veranderen. Verder ben ik van mening dat de huidige jeugd juist erg sociaal is en bewuster is van zichzelf en minder het EGO gebruiken dan menig oudere. Tijdens een presentatie gaf iemand mij terug dat mijn enthousiasme over de jeugd te vergelijken was met de ‘flower power’ in de jaren zestig. Naar mijn mening is dit niet hetzelfde, want die jeugd in de jaren zestig wilde de wereld verbeteren en de huidige jeugd is niet bezig om de wereld te verbeteren, ze zijn gewoon zo (zichzelf). En juist omdat ze zichzelf zijn zullen ze de wereld gaan verbeteren.
Alleen een hond heeft een baas! (en een leiband)
Voor de noodzakelijke veranderingen binnen de diverse bedrijven om medewerkers meer te horen en te zien, maar met name om het potentieel te benutten zal nog veel moeten gebeuren. Om het huidige Taylorisme (het systemische) te verbannen zal niet eenvoudig zijn en het hoort gewoon niet bij deze tijd omdat het de vooruitgang tegenwerkt. Zo vertelde Dominique Haitema (van MT) me een tijdje gelden dat ze een keer bij een symposium van een manager hoorde dat hij een bepaalde actie niet kon volbrengen omdat hij een baas had! Waarbij Dominique aangaf dat alleen een hond een baas heeft! Ik vond dat wel een mooie uitspraak maar ook confronterend. Hoe kan je ook iemand die jaren ‘aan de leiband’ heeft gelopen ineens loslaten en verantwoordelijkheid geven, dat is onmogelijk. Ik vergelijk dit wel eens met een hondje dat ons gezin heeft. Dit is een Shih Tzu (Tibetaans ras) en staat bekend als zijnde een intelligente hond. Maar ik loop met dat hondje altijd aan de lijn en op het moment dat ik haar los zou laten zou ze zo maar onder een auto lopen. Waarom; omdat ze dit nooit heeft geleerd. Een kat loop nooit aan de lijn dus is gewend om zonder leiband zijn of haar weg te gaan. Om mensen onafhankelijk te maken en verantwoording te geven is tijd nodig. En véééél geduld.
