Als ik de overheid zou kunnen vormgeven, dan zou dit een overheid zijn waarbij de medewerkers de ruimte krijgen zichzelf te zijn. Een overheid die meegaat met de huidige tijd.

En niet alleen in ondersteunende technieken (hardware), maar ook door gebruik te maken van het aanwezige potentieel van medewerkers. Hiervoor is een combinatie nodig vaninside-out’ handelen en ‘outside-in’ begrijpen; er moet gehandeld worden vanuit eigen kracht en naar de eigen kernwaarden, maar de maatschappij moet ook begrepen worden om zo tot de noodzakelijke veranderingen te kunnen komen.

Achtergrond

Ik heb 33 jaar gewerkt bij het ministerie van Defensie, eerst als militair en daarna als ‘burger’. Bij Defensie werken veel intelligente mensen die veel in hun mars hebben. Dit geldt naar mijn idee ook voor andere overheden. Er is veel bekwaamheid en de kennis in diverse vakgebieden is groot. Het probleem is echter dat het potentieel van veel medewerkers bewust dan wel onbewust niet wordt gebruikt. Dat is zonde van al die kennis en vaardigheden en ook nog eens kapitaalvernietiging van alle cursussen en opleidingen die zijn gevolgd. Hoe komt dit nou? Waarom wordt er niet meer gebruik gemaakt van de kennis en vaardigheden van de medewerkers binnen de overheid? Waarom wordt er niet meer gebruik gemaakt van iedereen zijn persoonlijk leiderschap zodat medewerkers zich kunnen ontplooien?

Onderzoek

Uit mijn onderzoek naar persoonlijk leiderschap en gedrag blijkt dat 80 – 90% van de medewerkers angst heeft in de huidige organisaties. Angst om zichzelf te kunnen en mogen zijn. Dat angst een slechte raadgever is in een organisatie zal duidelijk zijn. Organisaties werken nog steeds vanuit de Scientific managementstructuur (Frederic Taylor). Deze methode was de basis van management aan het begin van de 20e eeuw, een uitspraak van Frederic Taylor was: “Ik heb alleen je handjes nodig, maar niet je hersenen.” Alles opknippen in hapklare brokken waardoor het totaalplaatje niet meer wordt gezien. Het zó rationaliseren dat de menselijke kant en passie van mensen niet meer wordt gezien of zelfs erger, dat de passie in de kiem wordt gesmoord.

“De medewerkers zijn niet voor één gat te vangen, ze zijn ‘max flex’ en ‘can do’. De opdrachten worden uitgevoerd ‘no matter what’, ook al kan, en in een enkel geval mag dat eigenlijk niet. Waarom? Omdat we niet duidelijk genoeg onze stem verheffen en eisen dat er wordt geluisterd.” – Dr. M.F.J. Houben LKol der Mariniers in de Militaire SpectatorDe medewerkers zien wel onjuist gedrag en onjuiste beslissingen, maar zijn vaak bang hier weerstand tegen te bieden. Ze durven hun eigen mening niet te laten horen. Bovenstaande is naar mijn inziens ook van toepassing bij andere ministeries, semioverheden, provincies en gemeenten. Dit heeft te maken met de bedrijfscultuur. De vele ongeschreven regels en ‘zo doen we dat hier’ beperken vooruitgang en de mogelijkheid om persoonlijk leiderschap te ontwikkelen. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat bij de overheid het meeste ziekteverzuim is en ambtenaren het langst ziek zijn. De oorzaak van de ziektemeldingen wordt voor het grootste gedeelte aan het werk toegeschreven.

Heb jij de moed?

In het filmpje ‘ruimte voor de professionals’ dat in 2014 speciaal gemaakt is voor overheidsinstanties probeert men de bewustwording te vergroten dat eigen verantwoordelijkheid genomen moet worden. In mijn jaren bij Defensie heb ik veel van dit soort initiatieven gezien. Vaak werd ik hier warm van en kreeg ik hier een energieboost van. Helaas was die energieboost maar kortstondig omdat het al snel bleek dat de mooie ideeën bij woorden bleven en ze niet daadwerkelijk ondersteund werden. Hierdoor worden dit soort initiatieven nietszeggend; de theorie klopt maar de praktijk blijft uit. Het gevolg is risicomijdend gedrag, ‘blijven in je hok’.

Hoe is deze ‘Berlijnse muur’ neer te halen? Hier is moed voor nodig! Leidinggevenden wíllen initiatieven wel steunen maar willen tegelijkertijd de controle houden. Dit gaat niet samen, de controle moet omgezet worden in vertrouwen en ondersteuning. De medewerker heeft moed nodig om verantwoordelijkheid te nemen en de leidinggevende heeft moed nodig het vertrouwen te geven. Het is een wisselwerking, het één kan niet zonder het ander.De moed hebben om actie te ondernemen is echter vaak een knelpunt. Het is een soort verlamming die bij veel overheden plaatsvindt. We blijven dus veilig handelen, zó handelen dat het in ieder geval past binnen het huidige paradigma. Moed hebben is niet praten over, maar actie nemen! Zoals in 1992 de toen 12-jarige Severn Susuki de moed had onverbloemd VN-leden toe te spreken en daarbij ook volgende tekst uit te spreken aan het einde van haar moedige toespraak: You are what you do, not what you say – Severn Susuki

Paradigmashift

De huidige dynamische en complexe maatschappelijke structuren, in combinatie met een veelheid aan nieuwe media en informatiestromen vereist dat de overheid zich aanpast. Zowel Covey als Bommerez (leiderschapsgoeroes) geven aan dat we in een informatietijdperk zijn beland en dat dit voor organisaties, – en met name voor overheden – een andere attitude vereist. Dit zijn niet slechts een aantal verschillen die met tijdsgeest en veranderende opvattingen te maken hebben, maar een complete paradigmashift. Nederlands econoom en ex-voorzitter van de Sociaal Economische Raad [SER] Wijffels geeft aan dat we voor een nieuwe fase in de cultuurgeschiedenis staan. Volgens oud minister en ondernemer Vermeend zal de opmars van nieuwe normen en waarden bij de overheid het beleid gaan beïnvloeden. Meer ‘WIJ’ minder ‘EGO’. Volgens mij slaat hij hier de spijker op zijn kop.

Persoonlijk leiderschap

Een paradigmashift kan niet zomaar plaatsvinden. Jan Bommerez geeft aan dat paradigmashifts binnen overheden alleen plaats kunnen vinden in een cultuur van openheid, veiligheid en bovenal vertrouwen. Om openheid, veiligheid en vertrouwen te creëren is het zeer belangrijk om te investeren in mensen; ervoor zorgen dat ze zich persoonlijk kunnen ontwikkelen en zodoende zichzelf durven te worden (persoonlijk leiderschap). Om te worden wie je bent is een transformatie nodig van afhankelijkheid naar onafhankelijkheid. Dit is te realiseren met de VIPfactor, een oplossingsrichting uit mijn onderzoek. Buiten het feit dat ik ervan overtuigd ben dat iedereen een V.I.P in zich heeft, gaat deze VIPfactor over Persoonlijke ontwikkeling, Identiteit hebben (visie) en het Volhouden van ingezette wegen. Indien aan deze drie factoren invulling wordt gegeven en ze in de praktijk worden toegepast zal het potentieel van mensen tot ongekende hoogte reiken. Op het moment dat je jezelf bent en blijft gedij je beter in een organisatie en de organisatie zal hier ook voordeel uit halen. Wat verder ook nog bijzonder is, is dat je meer aandacht gaat krijgen voor je collega’s op het moment dat je jouw persoonlijk leiderschap oppakt om jezelf te durven zijn. Hierdoor zal er meer WIJ zijn in plaats van het huidige EGO-gedrag.

Persoonlijke leiderschap is het enige dat is opgewassen tegen de steeds groter wordende systemische methodieken die overheden steeds meer gaan verlammen en de menselijkheid verbannen.

Mijn missie is

Om persoonlijk leiderschap op de kaart te zetten. Wat is nu mijn rol voor de ideale overheid? Om ondersteuning te geven aan De VIPfactor en hiermee ook het persoonlijk leiderschap binnen de overheid blijvend te vergroten geef ik presentaties en leid ik workshops. Deze presentaties en workshops geven mensen inzicht, inspiratie en raken de emotie; voorwaarden om zelf het leven in eigen hand te nemen. Mensen kan je niet veranderen, ze kunnen alleen zichzelf veranderen. De output van mijn presentaties is dat mensen gaan nadenken, hun bewustzijn gaan vergroten en actie nemen. SEE, FEEL, DO! Met als gevolg dat hun eigen aanwezige potentieel wordt vergroot en benut.

Een paradigmashift is noodzakelijk. Wie durft deze stap te zetten? Wie heeft de moed eigen verantwoordelijkheid te nemen en je persoonlijk leiderschap aan te spreken? You are what you do, not what you say.

Schrijf je nu in voor de VIPfactor masterclass

00
Months
00
Days
00
Hours
00
Minutes
00
Seconds